By
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] at 2011-01-25
Bilim insanları, dünyanın en büyük süper-volkanının 600 bin yıldır ilk kez patlayabileceği uyarısında bulunuyorlar.
Amerika'nın Yellowstone Ulusal Parkı'nın altında yer alan süper-volkanın 2004 yılından beri büyük bir hızla yükseldiği, olası bir patlamanın 1980 yılındaki St Helens Dağı patlamasından çok daha şiddetli olabileceği ve gökyüzüne fışkıracak lavların 1600 kilometre uzaklıkta bile üç metre kalınlığında bir tabaka oluşturabileceği düşünülüyor. Böyle bir durumda, Amerika'nın üçte ikisi yaşanamaz hale gelecek ve milyonlarca kişi evsiz kalacak.
Bilim insanlarını düşündüren bu kabus senaryosu, 600 bin yıldır patlamamış olan volkanın yakın gelecekte faaliyete geçmesiyle gerçek olabilir.
Yellowstone Ulusal Parkı'nın çöküntü krateri son 2.1 milyon yıl içerisinde üç kez patladı.
Wyoming'de yer alan volkanın 2004 yılından beri çok hızlı yükseldiğini belirten araştırmacılar, zemininin her yıl 7,5 santimetre yükseldiğini, bunun volkanın ölçümlenmeye başlanıldığı 1923 yılından beri yaşanan en hızlı yükseliş olduğuna dikkat çekiyorlar.
Ancak toplanabilen verilerin yetersizliği, bilim insanlarını olası bir felaket için tarih verme konusunda sıkıntıya sokuyor.
Volkanın patlamasının, geçtiğimiz yıl dünya çapında ulaşım krizine neden olan Eyjafjallajökull volkanını cüce gibi gösterebileceği düşünülüyor.
Utah Üniversitesi'nden Bob Smith, durumu şöyle açıklıyor:
"Bu alışılmadık bir yükselme, çünkü volkan çok büyük bir alanı kaplıyor ve hızla yükseliyor. Başlangıçta patlamak üzere olmasından endişelenmiştik. Ancak magmanın yerin on kilometre altında olduğunu tespit edince endişelerimizi bir kenara bıraktık. Eğer magma yerin iki ya da üç kilometre altında olsaydı, çok daha tehlikeli bir durum sözkonusu olabilirdi."
Volkanın durumunu izleyen Utah Üniversitesi jeofizik profesörü Robert B. Smith, "Magmanın erimiş kayalarla dolduğunu tespit ettik. Ancak bu işlemin bir patlama oluncaya, ya da eriyen kayalar magmayı durdurana dek ne kadar süreceğini bilemiyoruz" diyor.
Araştırmacılar volkanın en son 640 bin yıl önce patladığını, ondan sonra da 30 küçük püskürmenin gerçekleştiğini, bunların en yenisinin de günümüzden yaklaşık 70 bin yıl önce meydana geldiğini söylüyorlar.
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]